آداب دینی زمان‌بندی ویژه‌ای دارند، از این روی برای پدید آوردن روحیه زمان‌شناسی بسیار مؤثر است. برای نمونه تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام برای تعقیبات نمازهای واجب سفارش شده است. تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام افزون بر پاداش معنوی دو ویژگی مهم دارند که برای درمان ضعف اراده مؤثرند: نخست وقت آن ویژه است که هر روز ۵ نوبت تکرار می‌شود و ویژگی دیگر تعداد معین و مقید آن است که ۳۴ بار «الله‌اکبر»، ۳۳ بار «الحمدلله»، و ۳۳ بار «سبحان الله» است. دقت در انجام تسبیحات که با اراده انسان انجام شود، اراده ضعیف را تقویت می‌کند.
از یکی از بزرگان پرسیدم، اگر ذکر تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام را کم یا زیاد کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟ ایشان در پاسخ فرمودند: مثل این است که به شما بگویند اگر از فلان نقطه ۳۴ قدم به سمت راست، بعد ۳۳ قدم به سمت جلو و بعد ۳۳ قدم به سمت چپ بروی و آن‌جا را حفر کنی، به گنجی ارزشمند می‌رسی! روشن است که اگر در هرکدام از مراحل، یک قدم اشتباه کنی و یا به عمد کم و یا زیاد کنی، هرگز به آن گنج نخواهی رسید.
تعبد در اسلام جایگاه خاصی دارد و برای تنظیم ساختار ارادی انسان بسیار مؤثر است، زیرا فرد با آنکه می تواند کلمه‌ای را کم و یا زیاد کند، با اراده خود به آنچه از دین رسیده است پای‌بند می شود و ذکر را همانگونه که در دین رسیده است، به جای می‌آورد.
پیشوایان دین نیز شاگردان خود را در فراگیری اذکار و اوراد آن‌چنان تربیت می‌کردند که بدون هر گونه افزونی و کاستی به ذکری که فرامی‌گیرند، پای‌بند باشند. برای نمونه شخصی از امام صادق علیه‌السلام پرسید در دوره آخرالزمان چه ذکری بگوییم؟ امام فرمود: «یا مقلّبَ القلوب! ثَبِّت قلبی علی دینِک»؛ او در حضور امام گفت: «یا مقلب القلوب! و الاَبصار ثَبِّت قَلبی علی دینِک» امام فرمود: خداوند مقلب القلوب و الأبصار هست ولی همان ذکری را که گفتم بگو! این ذکر اثر دیگری دارد.
ادعیه و اذکار و بویژه تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام در تقویت اراده بسیار مؤثرند و تقید به قرائت قرآن هر روز نیز برای بهره‌مندی از زمان مؤثر خواهد بود.
اراده (بازبینی و درمان ضعف آن؛ تلاش بر بازیابی و قوت آن)، ص ۵۷
استاد دکتر مرتضی آقاتهرانی
