کدامیک از این تصاویر با هوش مصنوعی ساخته شده‌اند؟

در دوره هوش مصنوعی، تشخیص اینکه کدام تصویر واقعی است و کدام غیر واقعی، کار خیلی سختی شده است.

بیت الشهداخرداد 30, 1402

0 68 خواندن این مطلب 5 دقیقه زمان میبرد

غزال زیاری: در گذشته تشخیص تصاویر خلق شده توسط هوش مصنوعی ، کار بسیار ساده‌ای بود و به راحتی می‌شد تا با کمی دقت، آنها را تشخیص داد. اما با پیشرفت تکنولوژی، تصاویر خلق شده توسط هوش مصنوعی آنقدر حرفه‌ای شده‌اند که تشخیص آنها از تصاویر واقعی، کار بسیار سختی شده است.

در این زمینه با متخصصان صحبت کردیم تا در مورد این تکنولوژی و آنچه باید به آن توجه کنیم بیشتر بدانیم. ولی قبل از هر چیز، بیایید خودمان را محک بزنیم و ببینیم که آیا می‌توانیم تشخیص دهیم که کدام تصویر واقعی است؟

یکی از این دو عکس، تصویری واقعی از غروب آفتاب در ساحل است و دیگری توسط هوش مصنوعی خلق شده. می‌توانید تصویر واقعی را تشخیص دهید؟

هوش مصنوعی چطور تصاویر را ایجاد می‌کند؟

مهایری اتکین، پژوهشگر اخلاق و کارشناس هوش مصنوعی در موسسه آلن تورینگ در این رابطه گفته:« مولدهای تصویر هوش مصنوعی برپایه مجموعه داده‌های بزرگی از تصاویری که از اینترنت گرفته شده‌اند، آموزش می‌بینند. این تصاویر برپایه موضوع، رنگ، سبک تصاویر و یا سایر توصیف‌هایی که تصویر نشان‌دهنده آنهاست، برچسب گذاری می‌شوند و مدل هوش مصنوعی برای شناسایی الگوهای این تصاویر و برچسب‌های آنها آموزش دیده است.»

او ادامه داد:« این بدان معناست که وقتی فردی درخواستی را به مدل ارائه می‌دهد، مدل هوش مصنوعی تصویری را براساس نحوه ارتباط کلمات موجود در درخواست فرد با برچسب‌های مرتبط با تصاویری که روی آنها آموزش دیده، ایجاد می‌کند.»

امین ابراهیمی افروزی، محقق دانشکده حقوق بیل که در رشته اخلاق محاسباتی مطالعه می‌کند در این باره گفته که وجه تمایز مهمی بین تصاویر ایجاد شده توسط هوش مصنوعی و تصاویر ثبت شده توسط انسان‌ها وجود دارد:« هوش مصنوعی با تماشا کردن یاد می‌گیرد. سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند با مشاهده نمونه‌های واقعی بی‌شمار، تصاویری از هر نوع را ایجاد کنند. اینجا هوش مصنوعی نمی‌داند که در حال تولید یک منظره طبیعی است و یا یک عکس متقاعد کننده و تنها چیزی که می‌داند این است که در حال تولید تصویری مانند چیزهایی است که قبل از آن نمونه‌هایی از آنها را دیده بوده.»

تا چندی پیش، تصاویر خلق شده توسط کامپیوترها، به راحتی از تصاویر واقعی قابل تفکیک بودند. البته با توسعه و اصلاح مدل‌ها، تشخیص این تفاوت‌ها سخت‌تر شده است. آیتکن در این باره گفته:« خروجی‌ها روز به روز واقعی‌تر می‌شوند. البته این تصاویر به هیچ وجه کامل نیستند ولی حالا هوش مصنوعی در حال خلق تصاویری است که بسیار متقاعد کننده‌اند؛ مخصوصا اگر این تصاویر با وضوح پائین مثلا در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شوند.»

ترفندهای تشخیص عکس‌های تولید شده هوش مصنوعی

البته هنوز هم برخی نشانه‌ها هست که با اتکا به آنها می‌توان عکس‌های تولیدی هوش مصنوعی را تشخیص داد. آیتکن در این باره توضیح داد:« معمولا عکس‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی دارای چندین خطا هستند. در گذشته، بررسی تعداد یا فرم انگشتان دست و یا پا در تصاویری که در آنها یک انسان وجود داشت، می‌توانست راهکاری کلیدی باشد. گاهی می‌توان به سایه‌ها یا نورپردازی‌ها توجه کرد ( چرا که هوش مصنوعی هیچ دیدگاه یا درکی از مباحث فیزیکی یا طبیعی ندارد. پس در برخی مواقع می‌توان سایه‌ها را در جایگاهی نادرست یافت یا اشیایی معلق در هوا را دید). گاهی وقت‌ها تصاویر کیفیتی به شدت واقعی و رویایی دارند و اغلب با وضوح پائین به اشتراک گذاشته می‌شوند. نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، این است که همیشه بررسی کنید که چه کسی تصویر را منتشر کرده و آیا منبع انتشار عکس، منبع قابل اعتمادی است یا خیر.»

در عین حال هنوز هم راه‌هایی هست که بتوان تصاویر خلق شده توسط هوش مصنوعی را تشخیص داد. هرچند که این کار در آینده به مراتب سخت‌تر خواهد شد. ابراهیمی افروزی ادامه داد:« با پیشرفت تکنولوژی، شاید در آینده دیگر راهی برای تشخیص تصاویر ایجاد شده توسط هوش مصنوعی نداشته باشیم.»

مشکل هنر هوش مصنوعی چیست؟

اصلی‌ترین نگرانی این واقعیت است که تصاویر هوش مصنوعی ممکن است فریبنده باشند. ابراهیمی افروزی دراین باره گفته:« تصاویر معتبر، آنچه را که واقعا در دنیا اتفاق می‌افتند را به تصویر می‌کشند و از این نظر راوی حقایق هستند. اما جانوری که بشریت با هوش مصنوعی خلق کرده، یک فناوری برای ایجاد شهادت دروغین است که از شهادت واقعی قابل تشخیص نخواهد بود.»

او ادامه داد:« این باعث می‌شود که ایجاد و انتشار شهادت دروغ، به ویژه در مسائل خبرساز، ساده و فراگیر شود. از همین رو خلق تصاویر با هوش مصنوعی، اگر در امری به جز هنر مورد استفاده قرار گیرد، گمراه کننده خواهد بود.»

این امکان وجود دارد که ما بتوانیم الگوریتم‌های دیگری را آموزش دهیم که بتواند تشخیص دهد که کدام تصاویر توسط هوش مصنوعی ساخته شده‌اند. در این راستا لورال کین، مدیرعامل آکادمی مهارت‌های دیجیتال کودکلن، گفته که این هنوز یک راه‌حل کامل و ایده آل نیست:« ممکن است این الگوریتم‌ها فقط به دنبال ویژگی‌های خاصی باشند و برخی دیگر از ویژگی‌ها را در نظر نگیرند. علائم حکایتی مثل ناهماهنگی‌های صورت یا کنار هم قراردادن غیرمعمول تاری و جزئیات، یا حالت دست‌ها، نور و سایه‌ها، کاملا درست به نظر نمی‌رسند. تمام این مسائل قابل دستکاری هستند و این دقیقا همان چالشی است که در حال حاضر با آن روبرو هستیم.»

او ادامه داد:« به همین دلیل هم هست که در نهایت اغلب به ترکیبی از احساسات درونی، آگاهی از فناوری و اقدامات کارآگاهی از سوی کاربران می‌رسیم. راهکار منطقی استفاده از موتورهای جستجو است تا ببینیم عکس کجاها منتشر شده. آیا منابع انتشار این عکس قابل اعتماد هستند؟ باید مطمئن شد که این عکس یک رویداد خاص را نشان می‌دهد و آیا این رویداد قابل تائید است؟»

نگرانی‌ها درباره کپی رایت تصاویر

تصاویر خلق شده توسط هوش مصنوعی ممکن است نگرانی‌هایی از بابت کپی رایت نیز ایجاد کنند؛ به ویژه وقتی که به سبک خاص یک هنرمند انسانی تولید شده باشد.

آیتکن دراین باره گفت:« از آنجا که هوش مصنوعی برپایه داده‌های موجود در اینترنت آموزش می‌بیند، حاوی آثار هنری بسیاری از هنرمندان (زنده یا فقید) هستند. این هنرمندان رضایت نداده‌اند که از آثار هنری‌شان در این راستا استفاده شود و زمانی که مدل هوش مصنوعی از آثار آنها برای خلق خروجی‌های جدید استفاده می‌کند، به این هنرمندان اعتبار یا پولی تعلق نمی‌گیرد.»

حوزه تصاویر هوش مصنوعی و تقلب‌های عمیقی که در این راستا انجام می‌شود، به سرعت در حال پیشرفت است و نهادهای نظارتی می‌کوشند تا آنها نیز بتوانند با همین سرعت، وارد عمل شوند. در حال حاضر تنها کاری که می‌توان انجام داد این است که هوشیار باشیم و قبل از اینکه هر چیزی که آنلاین می‌بینیم را باور کنیم، کمی با دید انتقادی به آن بنگریم.