حسینیه دوشهید اشکذر: حدود ۹۳ سال پیش در مسجدی که به همت ملا اسماعیل عقدایی بنا شده و به مسجد ملااسماعیل معروف است مراسمی بنیان گذاری شد. از آن سال تا کنون این مسجد شاهد مراسم عظیم عزاداری به مناسبت سوم امام حسین و یادمان خاکسپاری شهدای کربلاست، بنیانگذار این مراسم باعظمت، بزرگمرد علم و تقوی حجه الاسلام والمسلمین جناب آقای حاج سید علی محمد وزیری(ره) میباشد در این مورد جناب حجه الاسلام حاج شیخ محمد مالمیری(ره) جد شیخ ابوالقاسم مناقب، ایشان را یاری و همراهی نمودند. جناب آقای وزیری از هیأتهای عزاداری اعم از دستههای سینه زنی و زنجیرزنی برای برگزاری این مراسم دعوت کردند و همچنین به جامعه روحانیت آن روز پیشنهاد خدمتگزاری در این مجلس را دادند که روحانیون با کمال میل از این پیشنهاد استقبال کردند و این مراسم پایهگذاری شد و شکل گرفت.
در برخی از دیگر شهرهای میهن اسلامی ما مراسمی تحت همین عنوان در روز ۱۲ ماه محرم برگزار میشود. در یزد به همت جناب آقای وزیری(ره) و تأکیدشان به جمله ” ملقا ثلاثا بلاغسل و لا کفن” این مراسم روز سیزدهم ماه محرم انجام میشود و انصافا هیأتهای فعال در عزاداریها بنا به ارادتشان به امام حسین(ع) به شایستگی دعوت آقای وزیری(ره) را لبیک گفته و حضور پرشور خویش را به منصه ظهور رساندند و هنوز هم همان شور و حال عزاداری طبق سنوات گذشته انجام میشود و به رسمی و سنتی مقبول بدل شده است. روحانیون از صبح زود روز سیزدهم برای پذیرایی از عزاداران آماده میشوند. چای، قهوه و آب دادن به مردم عزادار و همچنین خوشامدگویی به هیأتها از خدمتگزاریهای آنان است. آن سالها جناب آقای وزیری (ره) دم در میایستادند در حالی که به نشانه عزا عمامه از سر برمیداشتند و شال عزا حمایل میکردند، ورود هیأتها را خوش آمد گفته و نام آنها را مینوشتند تا در پایان با قرائت نام هیأتها ، از آنان تشکر کنند. جمعیت کثیری از مردم به صورت فشرده در صحن مسجد ملااسماعیل مینشستند تا از عزاداریها بهرهمند شوند، حضور هیأتهای عزادار باعث ازدحام جمعیت و نوبتدهی برای ورود به مجلس می شده و هنوز هم همینطور است بگونهای که شورای سرپرستی هیأتها از چند روز قبل برای نوبتدهی هیأتها اقداماتی به عمل میآورد. در بین هیأتهایی که شرکت میکردند چند هیأتی برای یادآوری تاریخی واقعه و یادمان حرکت ماندنی و جاوید قبیله بنی اسد که برای خاکسپاری شهدا اقدام کرده بودند، حاضر میشدند. در حالی که افراد آن هیأتها در یک دست بیل یا کلنگ داشتند با دست دیگر به سر و سینه میزدند و نوحهسرایی میکردند که دیدن این صحنه دل سنگ را میخراشید و نالههای داغ از سینههای سوخته میخروشید، برخی از هیأتها هم شکل نعش خونین بدون سر را به نمایش میگذاشتند و مرد و زن از پیر و جوان اشک از دیده و ناله از سینه میگشودند.
گروههای عزاداری از خیابان قیام فعلی عزاداریهای پرشور خویش را ضمن حرکت به طرف مسجد ملا اسماعیل شروع میکردند. بانگ طبل و سنج حضور شبیه گردانیهایی را خبر میداد که در هیأتی، خرابه و بازار شام و تخت نعش و غیره را تدارک دیده بودند. خلاصه گویی دوباره روز عاشورا است این حضور با این ابهت و کثرت جمعیت محشری به پا کرده و میکند که حاکی از اخلاص شیفتگان به ساحت مبارک حضرت سیدالشهداء(ع) است. روز سیزدهم ماه محرم در یزد بازار و دیگر صنوف تعطیل بوده و این به دلیل یادمان سوم امام حسین و شهدای کربلا و خاکسپاری آنان است، خیابانهای اطراف خیابان قیام به خاطر کثرت جمعیت شلوغ و پرترافیک میشود، نیروی انتظامی اجازه ورود و حرکت هیچگونه وسیله نقلیه به خیابان قیام که مسجد ملااسماعیل در آن واقع است را نمیدهد. یکی از جنبه های معنوی و زیبای این مراسم پذیرایی از حاضران توسط روحانیون، مبلغان دین، منبریهای روحانی، کسانی که عمری ذاکر امام حسین (ع) و مبلغ اندیشه والای سیدالشهداء (ع) بوده اند است. در این روز قبا از کسوت تبلیغ کنار گذارده و برای خدمتگزاران مجلس سیدالشهداء کمر همت میبندند، حضور عالمان عامل، به معنویت عزاداری این مراسم رنگ اخلاص می دهد و به جاذبهاش میافزاید. در پایان مراسم جناب آقای وزیری(ره) با شمایلی که ذکر شد، بدون عمامه و با حالتی غرق عزا روی پلهای از منبر میایستادند و با مردم سخن میگفتند، سخنان حزنانگیز ایشان و تاثیر کلامشان عزایی دیگر به پا میکرد. ایشان از حاضران و هیأتیها تشکر میکردند و میفرمودند: “امروز اجساد شهدای کربلا غریبانه خاکسپاری شد، کاش شماها کربلا بودید” وقتی سخن به اینجا میرسید شیون از مردم بر میخواست، بعضی به سر میزدند، برخی فریاد میکشیدند و یا حسین میگفتند. تأثیر کلام این سید دلسوخته در مردم چنان کاری میکرد که خستگی عزاداری سنگین آن روز فراموش میشد و دوباره به سرزدنها و حسین حسین گفتنها آغاز میگردید. یک بار حاج آقا وزیری ورود ۵۶ هیأت را که در این مراسم شرکت کرده بودند ثبت کرده و نام بردند.
منبع: در سماع سروها؛محمدعلی کریمی. یزد: ص ۱۰۱-۱۰۵