هفته کتاب و کتابخوانى
و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شى ء و هدى و رحمه و بشرى :للمسلمین
واژه کـتـاب در قـرآن کـریـم ۲۳۰ بـار بـکـار رفـتـه اسـت . کـه ۴۹ بـار، مـراد از کـتـاب ، قـرآن اسـت و در مـواردى هـم تـورات ، انجیل ، نامه عمل ، نوشته ، لوح محفوظ و… منظور است .
در رابطه با این که چرا به قرآن ، کتاب اطلاق شده است ، مفسران دیدگاه هاى گوناگونى دارند. آیه الله نهاوندى نوشته است : ((تناسب عنوان کـتـاب بـا قـرآن بـه آن جـهـت اسـت که قرآن در بر گیرنده فرآیند کتابهاى پیشین است . مفسران گفته اند: خداوند تمام معارف کتابهاى پیشین را در تورات و انجیل گرد آورد و تمام آنچه را که در تورات و انجیل بود، در قرآن کریم نهاد.))
در روایات از قرآن به عنوان “کتاب ” و “الکتاب ” فراوان یادشـده و ابـعـاد آمـوزشـى و هدایتى و حق گسترى آن بیان شده است . که از مشهورترین آنها، حدیث شکوهمند ((ثقلین است که پیامبر اسلام (صلى الله عـلیـه و آله و سـلم ) فـرمـودنـد: انـى تـارک فـیـکـم الثـقـلیـن کـتـاب الله و عـتـرتـى اهل بیتى ، ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا ابدا و انهما لن یفترقا حتى یردا على الحوض .
امام صادق (علیه السلام ) مى فرمایند:
احفظوا بکتبکم فانکم سوف تحتاجون الیها
کتابهایتان را حفظ کنید زیرا که نیازمند آنها خواهید شد.
بـا عـنـایـت به فرمایش امام جعفر صادق (علیه السلام ) درباره اهمیت حفظ و نگهدارى کتاب ، مى توان اهمیت ویژه آن را در مکتب توحید استنباط کرد که جـامـعـه اسلامى بدون مطالعه کتب بى روح خواهد شد. به وجود آوردن فرهنگ مطالعه در جامعه مستلزم تدوین و اجراى برنامه هایى است که عادت به مطالعه را رونق بخشد.
عـادت ، شکلى از الگوهاى رفتارى است که در روند اجتماعى شدن فرد به وجود مى آید. پس براى رسیدن به شرایط مطلوب چاره اى جز به وجود آوردن عادت کتابخوانى از دوران کودکى در انسانها نداریم .
مـوضـوع کـتـاب و کـتـابـت در رشـد حـیـات اجـتـمـاعـى تـاءثـیـر بـسـزایـى دارد. روح یـک جـامـعـه در پـرتـو ایـن مـهـم بـارورى مـى یـابد و به همین دلیل میراث فرهنگى و تمدن اسلامى همیشه مملو از کتابهاى بزرگانى است که افتخار جامعه بشرى بوده و همه همت اولیاى دین اسلام بر این بوده اسـت کـه بـنـدگـان خـدا را بـه سـوى روشـنـایى کتاب رهنمون شوند. چنانچه کلام الهى با توجه به قلم آغاز شد. (علم بالقلم ) و در جایى دیگر خداوند مى فرماید: (ن و القلم و ما یسطرون ). حضرت على بن ابیطالب (علیه السلام )، مولاى متقیان مى فرماید: کسى که با کتابها آرامش مى یابد هـرگـز آسـایـش از او سـلب نـمـى شـود. کـتـاب از دیـر باز حافظ و احیا کننده تفکر و اندیشه هاى والالى ایران اسلامى و منبع عظیمى بوده است که طـالبـان علم و اندیشه و حقیقت را سیراب کرده است . ارزیابى شرایط و امکانات موجود فرهنگى مبین این است که امروز نیز کتاب به عنوان یک وسیله مـطـمـئن و کـار آمد در بستر سازى موجود فرهنگى مى تواند مورد استفاده قرار گیرد. شک نیست که ترویج فرهنگ کتب و کتبخوانى در جامعه ، اولا به توجه بیشتر مسئولان فرهنگى و آموزشى کشور نیاز دارد و ثانیا محتاج تلاشى همه جانبه ، فراگیر و ملى است .
کتاب کودک و نوجوان:
برخى را گمان بر این است که عادت به مطالعه خصلتى ذاتى است ، در حالیکه یک امر اکتسابى است ، یعنى همانطورى که کودک خواندن ، نوشتن و حـسـاب کـردن را یـاد مـى گـیـرد، مـطـالعـه را نـیـز یـاد مـى گـیـرد و در ایـن دوره اسـت کـه مـوضـع اسـاسـى شـخـص در مـقـابـل کـتـاب شـکـل مى گیرد. پس باید مطالعه را به کودکان و نوجوانان آموخت و آنها را به مطالعه عادت داد. اگر در خانواده اى پدر و مادر کتاب بـخـوانند و عادت به مطالعه داشته باشند، کودکان نیز خیلى زود با کتاب آشنا مى شوند و به تقلید از والدین خود، کتاب را در دست مى گیرند و سـپـس بـا دیـدن کـتابهاى تصویرى به سوى کتاب جلب مى شوند. این شکل آموزش باید به مقتضاى طى دوران کودکى و رسیدن به سن نوجوانى تـغـیـیـر کـنـد، کما اینکه وقتى کودک وارد مدرسه مى شوند، مسئولیت تربیت و عادت دادن او به مطالعه و کتابخوانى یک برنامه ریزى سازماندهى شده را اقتضا مى کند. مدرسه نهادى است که در مقطع تحصیل کودکان ، عهده دار این وظیفه است . معلمان مدرسه براى تشویق و ماءنوس کردن کودکان بـه کـتاب و کتابخوانى و جلوگیرى از کتابزدگى کودکان و نوجوانان مى توانند به فراخور استعداد دانش آموزان ، کتابهایى را براى آگاهى و مـهـارت در زمینه دروس گوناگون به کودکان معرفى کنند. همچنین ضرورت ترویج فرهنگ کتابخوانى در میان کودکان و نوجوانان سیستم آموزشى کشور را ملزم مى کند که ساعات انشاى مدارس را پربارتر برگزار کرده و در برنامه هاى درسى ساعاتى را مخصوص مطالعه کتاب قرار دهند.
برگزارى هفته کتاب و کتابخوانى
در اجـراى فـرامین مقام معظم رهبرى به وزارت فرهنگ و ارشاد، در مورد توسعه نمایشگاه هاى کتاب در سطح کشور و مطرح کردن کتاب و تشویق مردم به کتابخوانى و ضرورت این کار در جامعه اسلامى ، هفته کتاب ایران همه ساله برگزار مى شود.
بـه هـمـت وزارت فـرهـنـگ و ارشـاد و هـمـکـارى نـهـادهـاى فـرهـنـگـى نـخـسـتـیـن هـفـتـه کـتـاب در روزهـاى ۴ تـا ۱۰ دى سال ۱۳۷۲، همزمان با زادروز امیر مؤ منان حضرت على (علیه السلام ) و با پیام رهبرى معظم انقلاب برگزار شد.و هرساله اواخر آبان مراسم گرامیداشت هفته کتاب و کتابخوانی برگزار می گردد
اهداف برگزارى هفته کتاب و کتابخوانی عبارتنداز:
۱- تقویت بنیه فرهنگى کشور.
۲- تشویق و ترغیب مردم به کتاب و کتابخوانى و ایجاد عادت به مطالعه در میان اقشار مختلف مردم بویژه جوانان و نوجوانان .
۳- تقویت روحیه و نشاط در میان نویسندگان ، مترجمان ، پدید آورندگان و تولید کنندگان کتاب .
۴- کمک به حل مشکلات و تنگناهاى تولید و توزیع کتاب .
۵- تجهیز و گسترش کتابخانه هاى عمومى ، کانونهاى فرهنگى مساجد و مدارس .
منبع: با ویرایش واندکی تلخیص http://monasebat.anhar.ir