آوارگان جنگ تحمیلی در اشکذر
با شروع جنگ؛ گروهی از آوارگان و جنگ‌زدگان هم به اشکذر آمدند. آنها را در خانه‌های سازمانی و بعضی ساختمان‌های دولتی و جاهای دیگری که خالی افتاده بود؛ جا دادند.
هر چند جنگ در حدود ۱۰۰۰ کیلومتری شهرستان اشکذر اتفاق افتاد. ولی این شهرستان نیز مانند سایر شهرها و سرزمین‌های کشور ایران درگیر آن شد. تعدادی از جوانان برومند آن به شهادت رسیدند، تعداد زیادی مجروح شدند و برخی هم به اسارت دشمن در آمدند و از طرفی تعدادی از آوارگان جنگ تحمیلی روانه شهرستان اشکذر شدند.
پس از حمله ناجوانمردانه صدام و رژیم بعث به میهن مان اکثر ساکنان شهرهای جنوبی کشورمان مجبور به ترک خانه ها و شهر های خود شدند و به شهرهای دیگر مهاجرت کردند در اشکذر هم آن سالها پذیرای آوارگان جنگ تحمیلی شد اغلب در خانه های نوساز و سازمانی شهرک عمار یاسر ساکن شدند بعضی از آنها نیز برای خود شغلی دست و پا کردند.
مهدی جعفری نسب در صفحه ۲۳۱ کتاب گوهر چنین درباره حضور جنگ‌زدگان در اشکذر با توجه به فضای اجتماعی و فرهنگی آن دوران چنین می نویسد: «با شروع جنگ، گروهی از آوارگان و جنگ‌زدگان هم به اشکذر آمدند. آنها را در خانه‌های سازمانی و بعضی ساختمان‌های دولتی و جاهای دیگری که خالی افتاده بود، جا دادند.
بعضیهایشان مختصر وسایلی با خود آورده بودند. کم و بیش با مردم اشکذر مراوده پیدا کردند؛ ولی رنگ پوست‌شان که سیاه‌تر بود، آنها را در اشکذر متمایز کرده بود. اسم‌هایی داشتند مثل جاسم، عبدالله، سمیر.
نام خانوادگی متفاوت‌شان مثل جادری و آلبوغش و سیلاوی هم در مدرسه و جاهای دیگر به چشم می آمد و حضورشان کم‌کم تاثیراتی فرهنگی به جای گذاشت؛ مثلا مردم اشکذر یاد گرفتند که وقتی کارها را می خواهند یکی یکی و به نوبت انجام دهند بگویند: «واحد واحد» و توی صف مغازه و نانوایی وجاهای دیگر، کلمات عربی را برای آن ها به کار ببرند مثل «خبز» به جای نان
بعضیهایشان خیلی خوب با مردم جوش می‌خوردند و در اشکذر ازدواج کردند و کلا ماندگار شدند. رنگ سیاه بعضیهایشان که خیلی پررنگ بود در اوایل مردم اشکذر را به تعجب و تماشا وا می‌داشت؛ ولی به تدریج برای همه عادی شد.»
با پایان جنگ تعدادی به زادگاه خود برگشتند و تعدادی هم برای همیشه ساکن اشکذر شدند.
تیم فوتبال منتخب اشکذر در دهه شصت که دو نفر از آوارگان جنگ تحمیلی هم عضو آن بودند
نسلهای بعدی آوارگان جنگ تحمیلی ساکن اشکذر
سینه زنی و عزاداری هیات عباسیه ( مهاجران خوزستانی ساکن اشکذر)
حضور تعدادی از آوارگان جنگ تحمیلی ساکن اشکذر در فیلم روز واقعه ساخته شهرام اسدی
اشکذر خبر حسین دهقانی
