طبق اسناد موجود، ۲۸ جولای سال ۹۶۴ میلادی (اَمُرداد ۳۴۳) احمد بویه دیلمی (معزالدوله) که از زمان تصرف بغداد در سال ۹۴۵ میلادی و تعویض خلیفه عباسی و خلع اختیارات حکومتی از خلفای این دودمان، امور دولتی را به عناصر ایرانی بازگردانده بود دستور داد که از آن پس هر سال، در ده روز اول ماه قمری محرّم، مراسم عزاداری حسین ابن علی (ع) برگزار شود که گفته اند هدف وی از این عمل عمدتا سیاسی بود.
این دستور در زمانی صادر شد که شیعیان در قلمرو دیلیمیان که از شمال ایران بپاخاسته بودند تا استقلال را به ایران و حاکمیّت را به ایرانیان بازگردانند در اقلیت بودند. به نوشته مورخان، از همان زمان عزاداری ماه محرِم در جهان شیعه عمومیّت و رسمیّت یافته است.
دکتر نوشیروان کیهانی زاده
