روز اول : کرونا و نقش مردان درحفاظت از سلامت خانواده
الف : خودمراقبتی
براساس اطلاعات تفکیک جنسیتی گزارش شده از ۴۱ کشور، اگرچه تعداد موارد قطعی ابتلا به کووید در بین زنان و مردان تفاوت چندانی ندارد. اما مردان بیش از زنان از این عفونت فوت کرده و نسبت کشندگی در مردان ۲٫۴ برابر بیش از زنان است. در تمامی گروه های سنی، مردان میزان مرگ و میر بالاتری داشته اند بطوریکه ۷۰% موارد مرگ در مردان دیده شده بود. علت این تفاوت را باید در مجموعه ای از تفاوت های بیولوژیک، رفتاری و روانی اجتماعی دانست.
کروموزوم X حاوی ژن های متعدد با ایمنی است. تفاوت در تأثیر ژن ها و هورمون هایجنسی بر پاسخ ایمنی تأثیر می گذارد. از طرف دیگر بالاتر بودن سطح angiotensin- converting enzyme در پلاسمای مردان، عامل بیولوژیک دیگری است که بر ابتلا و شدت بیماری تأثیر می گذارد.
علاوه بر تفاوتهای بیولوژیک، تفاوتهای رفتاری، روانی و اجتماعی نیز بر ابتلا به کووید تأثیر دارد. مطالعات انجام شده بر روی موج اول همه گیری در آمریکا و تفاوتهای دو جنس نشان داد که شدت خطر ادراک شده پاندمی کووید در بین مردان کمتر از زنان بوده و لذا اقدام به رفتارهای حفاظت نشده نظیر حضور در اجتماع و پرهیز نکردن از تماس تماس فیزیکی در بین مردان بیشتر است. علاوه بر آن در اغلب کشورها رفتارهایی نظیر مصرف الکل و دخانیات در آقایان شایعتر است. همینطور رفتارهایی نظیر دست شستن، فاصله گذاری، پوشیدن ماسک، مراجعه برای دریافت خدمات در بین آقایان نسبت به خانم ها شیوع کمتری دارد. بسیاری از مردان برای اینکه ترس خود نسبت بیماری را نشان ندهند، از پوشیدن ماسک و سایر رفتارهای حفاظت کننده پرهیز می کنند.
بنا بر توضیحات بالا به نظر می رسد مسئولیت مردان در حفاظت از سلامت خانواده در همه گیری کرونا بسیار مهم و قابل توجه است. لذا به نظر می رسد ترویج و آموزش مفاهیم خود مراقبتی در مردان برای حفظ سلامت خانواده بسیار قابل توجه است.
خود مراقبتی رفتاری است اکتسابی، آگاهانه و هدف دار که فرد از دانش، مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده می کند تا به طور مستقل از سلامت خود، فرزندان و خانواده مراقبت کند. ولی گاهی به دوستان، همسایگان، هم محلی ها و همشهریان نیز گسترش می یابد. خود مراقبتی فعالیتی است که مردم برای حفظ سلامت و برآورده کردن نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی خود انجام داده و به وسیله آن از بیماریها یا حوادث، پیشگیری و از سلامت خود بعد از بیماری حاد یا ترخیص از بیمارستان، حفاظت می کنند. خودمراقبتی کم هزینه ترین و پرسود ترین اقدام برای ارتقاء سلامت است.
بحث خودمراقبتی در شرایط کنونی با توجه به شیوع ویروس جهش یافته جدید ( نوع انگلیسی) که دارای میزان سرایت بیشتر ( ۳۰ درصد بیش از نوع قبلی است) و کشندگی بیشتر دارای اهمیت بسیار است، زیرا مردان همانطور که در بالا به آن اشاره شد نسبت به رعایت اصول اولیه پیشگیری کم توجهند.
تا زمانی که خطر انتقال کاهش نیابد مراقبت از خود به عنوان اصلی ترین روش مقابله با بیماری است.
اگر برای شکست این ویروس جدی هستیم، مردان باید سلامتی خود و خانواده ارتقا بخشیده و از خانواده محافظت کنند.
ب- نحوه کسب اطلاعات :
موضوع مهم دیگری که در این روز باید به آن پرداخته شود نحوه ی کسب اطلاعات در مورد بیماری ها بخصوص بیماری کووید ۱۹ است.
یافته های یک پژوهش حاکی از این است که در مجموع جنسیت، در نوع رسانه مورد استفاده در ایران عاملی تعیین کننده محسوب نمی شود که می تواند دال بر برابری جنسیتی در ایران، دست کم از منظر مصرف رسانه ای باشد.
امروزه بخش های مختلف هر علم به تندازه ای تخصصی شده اند که هر فرد تنها در زمینه های خاص و محدودی می تواند مدعی تجربه، تخصص و اعتبار علمی باشد. بنابراین انتخاب کتاب یا مطالعه مطالب در شبکه های مجازی یا اینترنت از نویسندگانی که در زمینه های خاص تجربه و مطالعه بیشتری دارد بهتر از انتخاب مطالب از فردی است که درآن زمینه تخصص و تجربه ی زیادی ندارد یا تجربه ی بسیار کلی دارد.
هر چه تعداد افراد کارشناسی که در فرایند انتشار یک منبع دخالت داده می شوند بیشتر باشند، به احتمال زیاد این منبع از اعتبار بیشتری برخوردار است.
شناخت منابع خبری برای تشخیص خبر موثق از خبر غیر موثق اهمیت فراوان دارد. در منابع خبرب سه اصل کلی وجود دارد :
- منبع خبر از خود خبر مهمتر است. خبی که منبع ندارد یا دست کم یک منبع شناخته شده ندارد، خبر نیست.
- منابع رسمی و شناخته شده هرگز دروغ نمی گویند یا سعی می کنند خبر دروغ منتشر نکنند و این به دلیل حفظ اعتبار خودشان ضروری است.
- منابع رسمی و شناخته شده خبری به گونه ای حقیقت را پنهان می کنند که متهم به دروغگویی نشوند.
به یاد داشته باشیم که استفاده صحیح از منابع خبری معتبر موجب افزایش و تقویت اعتماد به رسانه در میان مخاطبان می شود.
ذکر منبع پیام در خبرها، مقاله ها و دیگر مطالب رسانه های دیداری و نوشتاری، علاوه بر اینکه در جلب اطظمینان مخاطب مؤثر است، به پیام و خود رسانه نیز به عنوان منبع پیام اعتبار بیشتری می بخشد. ذکر منبع در خبرها تا آنجا اهمیت یافته که در برخی از کشورها که به اجرای مقررات عهدنامه بین المللی حفظ حقوق و مؤلف پایبندند، گاه ممکن است عدم ذکر و درج منبع در خبرها، منجر به تحت قرار گرفتن مسئولان رسانه ها شود.
با توجه به تمام موارد ذکر شده و با توجه به گذشت حدود یکسال از شیوع بیماری کووید ۱۹ در ایران و انتشار هر روزه ی مطالب متعدد و متنوع در انواع رسانه های خبری خواننده ی مطلب بخصوص کسانی که بیشترین اطلاعات و اخبار خود را از طریق شبکه های مجازی در مورد بیماری دریافت می کنند قبل از باور و ماربرد و انتشار آن می بایست نکات کلیدی گفته شده را مد نظر قرار دهند.
نشانی وبسایت وزارت بهداشت جهت دریافت اطلاعات :
- https://behdasht.gov.ir
باتشکر از مرکز بهداشت شهرستان اشکذر
