زمانی که ملااسماعیل مقیم نجف اشرف بود شبی خواب نما شد تا در محلی که وضعیت خاص داشت به حفر چاه اقدام کند ، اما بعدا آن خواب را فراموش کرد . او زمانی که به ایران بازگشت حوزه علمیه تشکیل داد و درفصل تابستان به همراه طلاب عازم ییلاقی در شصت کیلومتری یزد (روستای نصرآباد پیش کوه ) شد. شبانگاه حدود یک فرسنگی مانده به نصرآباد به محلی رسیدند و خواب فراموش شده به یادش آمد . دستور اتراق داد و غلام خود را شبانه راهی نصرآباد کرد که فلان مقنی را با وسایل حفاری و کارگر به محل مورد نظر بیاورد. سپس محل حفر مادر چاه را معین کرد و با آمدن مقنی به وی دستور داد فوری حفر چاه را شروع کند و تا پایان تابستان آن سال احداث قنات تا مظهر تمام شود .
پس از جاری شدن آب در مظهر قنات، چون به خواص عناصر آگاه بود تشخیص داد که آب قنات املاح بسیاری دارد و باید قبل از شرب در جوی باز جریان داشته باشد تا املاح مضر از آب گرفته شود. مورد مذکور چند دهه گذشته به تایید آزمایشگاه رسیده است. بنابراین احداث باغات و مزارع را در فاصله چند صد متری مظهر قنات معین کرد. مقدار آب این قنات در سالیان متوالی یکنواخت بوده و بارندگی و خشکسالی در زیاد و کم شدن آب تاثیر چندانی نداشته است.
ملااسماعیل در نجف اشرف خواب نما شد ، مزرعه آخوند را در یزد طراحی و احداث کرد و آن را ( نجف آباد ) نامید. این مکان در زمان تاسیس اداره ثبت اسناد و املاک به نام ( مزرعه آخوند) به ثبت رسید و اکنون به این نام مشهور است. در احداث مزرعه نسبت به محل باغات ، مزارع ، مسجد ، حمام ، منازل و معابر رعایت موازین فنی شده است به گونه ای که با گذشت بیش از دویست سال مورد توجه صاحب نظران و تایید مهندسین و متخصصین است.
در چند دهه اخیر به سبب افزایش جمعیت و … مزرعه آخوند تغییر وضعیت و وسعت داده و به روستا مبدل شده است و یکی از ییلاقات خوش آب وهوا به شمار می رود.
منبع:
کتاب «شهرپیر تاریخ» -یزد از دیروز تا امروز- جلد دوم؛ نوشته صادق بهجت؛صفحات.62-61
