صفحه اصلی

نخستین سند مبارزاتی امام خمینی (ره) در دفتر یادبود کتابخانه وزیری شهر یزد نگاشته شد

دست‌نوشته امام خمینی(ره) که در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۲۳ نوشته‌شده و آن را قدیمی‌ترین سند مکتوب انقلاب دانسته‌اند و در اولین جلد از صحیفه نور به‌عنوان اولین پیام امام درج‌شده است در کتابخانه وزیری یزد نگهداری می‌شود.
رئیس کتابخانه و موزه وزیری یزد اظهار داشت: نسخه اصلی کهن‌ترین دست‌نوشته امام (ره) که قدیمی‌ترین پیام مبارزاتی ایشان و نخستین سند مکتوب انقلاب است در کتابخانه وزیری یزد نگهداری می‌شود.
محمد رضا ملک ثابت گفت: حجت‌الاسلام سید علی‌محمد وزیری از روحانیون معروف یزد و از مصلحان اجتماعی این دیار در عصر حاضر بودند که خدمات علمی و اجتماعی زیادی را پیش از پیروزی انقلاب به انجام رسانده‌اند. ایشان از دوران جوانی دفتری داشتند که در دیدار با علمای بزرگ سخنان و دست‌نوشته‌های آن‌ها را به همراه تصویری از ایشان می‌گرفتند. اکنون این مجموعه که شامل دستخط ۳۶۰ نفر از بزرگان است در ۴ جلد با عنوان «مجمع الجواهر» در کتابخانه وزیری حفاظت می‌شود.
وی درباره منشاء دستخط امام گفت: یک‌بار که ایشان به منزل شهید صدوقی در قم می‌روند، شهید صدوقی ورود ایشان را به امام خمینی اطلاع می‌دهند و امام برای دیدن آقای وزیری به آنجا می‌آیند. در آن زمان هنوز شخصیت امام آنچنان مشهور نبود و مرحوم وزیری نیز از امام چندین سال بزرگ‌تر بودند لکن با شناختی که از امام پیدا می‌کنند از ایشان درخواست می‌کنند که در این دفتر یادداشتی بنویسند و امام که دستخط مراجع و علمای بزرگ را در آن می‌بینند در ابتدا متواضعانه رد می‌کنند اما وقتی با اصرار آقای وزیری مواجه می‌شوند دفتر را می‌گیرند و بدون آنکه قلم را بردارند ۲ صفحه و نیم مطلب با خطی زیبا می‌نویسند.
رئیس کتابخانه وزیری یزد گفت: این دست ‌نوشته که در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۲۳ نوشته‌ شده است با آیه مربوط به قیام شروع می‌شود و با آیه دیگری در این زمینه تمام می‌شود. ازمحتوای آن نیز روحیه تحول‌خواهی امام کاملاً پیداست وبه دلیل محتوای انقلابی،آن راقدیمی‌ترین سند مکتوب انقلاب دانسته‌اند و در اولین جلد از مجموعه ۲۲ جلدی صحیفه نور به‌عنوان اولین پیام امام درج‌شده است.
وی افزود: محور بیانات حضرت امام در این متن، اتحاد در مقابل تفرقه زدگی در کشور، تمدن سازی، قیام علیه حکومت طاغوتی و نجات دین است و این محتوا تفکر سیاسی و عمق بینش فکری امام را پیش از انقلاب ۱۳۵۷ نشان می‌دهد.
این استاد تاریخ و ایرانشناسی دانشگاه تصریح کرد: امام خمینی در این نوشتار کوتاه به تحلیل و بررسی اوضاع گذشته، حال و آینده مردم می‌پردازند و قیام برای خدا را تنها راه اصلاح دوجهان می‌دانند. ایشان سپس به دلایل عقب‌ماندگی ایران در آن دوره و بدبختی مسلمانان و ملت ایران اشاره می‌کنند و با تشریح وضعیت سیاسی اجتماعی ایران در زمان پهلوی اول مسؤولیت سنگین علما و روحانیان و دانشمندان و وطن خواهان را برای نجات مردم و کشور برمی‌شمارند و نسبت به عواقب زیان‌بار غفلت سیاسی آن‌ها هشدار می‌دهند.
ملک ثابت افزود: در این دست ‌نوشته امام خمینی سقوط رضاخان را فرصتی برای تحول می‌دانند و می‌نویسند: «امروز روزی است که نسیم روحانی الهی وزیدن گرفته و برای قیام اصلاحی بهترین روز است، اگر مجال را از دست بدهید و قیام برای خدا نکنید و مراسم دینی را عودت ندهید، فرداست که مشتی هرزه گرد شهوت‌ ران بر شما چیره شوند و تمام آیین و شرف شمارا دستخوش اغراض باطله خود کنند.»
وی افزود: امام خمینی در پایان ضمن تأکید ویژه‌بر وحدت امت اسلامی خطاب به آقای وزیری می‌نویسند: «ای آقای محترم که این صفحات را جمع‌آوری نمودید و به نظر علمای بلاد و گویندگان رساندید! خوب است یک کتابی هم فراهم آورید که جمع تفرقه آنان را کند و همه آنان را در مقاصد اسلامی همراه کرده از همه امضا می‌گرفتید که اگر در یک‌گوشه مملکت به دین جسارتی می‌شد، همه یک دل و جهت از تمام کشور قیام می‌کردند.»
رئیس کتابخانه و موزه وزیری یزد درباره نحوه دیدن دست خط امام توسط مقام معظم رهبری گفت: آیت الله خامنه ای که در سال ۱۳۵۳ به یزدآمده بودند بدون اطلاع قبلی به کتابخانه می آیند و پس از بازدید, دردفتر یادبود کتابخانه مطالبی می نویسند که هنوز موجوداست سپس به همراه مدیر وقت کتابخانه به دیدار مرحوم وزیری در منزل ایشان می روند و با استقبال بسیار گرم موسس کتابخانه مواجه می شوند. در این دیدار آقای وزیری دست خط امام را به آقا نشان می دهند و درباره آن باهم گفتگو می کنند.
او افزود: با توجه به اطلاع بزرگان از وجود این دستخط، بارها ساواک برای بردن آن به کتابخانه می‌آید که هر بار باتدبیر مرحوم وزیری و مخفی کردن آن در منزلشان دست مأموران ساواک به این سند نمی‌رسد.
ملک ثابت در پایان گفت: با توجه به نقش مبارزاتی که شهر یزد در دوران انقلاب اسلامی ایفا کرده است کتابخانه وزیری مجموعه‌ای کم‌نظیر از اعلامیه‌ها، بیانیه‌های مبارزاتی امام و همراهان ایشان رادار است که در گنجینه اسناد این کتابخانه نگهداری می‌شود و در کنار ۷۰ هزار سند دیگر آماده ارائه به پژوهشگران و علاقه‌مندان است.

مخاطب این نامه که در نخستین صفحه‌های صحیفه نور نیز به چاپ رسیده است، عموم مردم و قاطبۀ علما هستند و محور بیانات حضرت امام(ره) در این دست‌نوشته، اتحاد در مقابل تفرقه‌زدگی در کشور، تمدن‌سازی، قیام علیه حکومت طاغوتی و نجات دین از اضمحلال است که نشان‌دهندۀ شکل‌گیری تفکر سیاسی امام(ره)، چندین سال پیش از دهه ۴۰ و پیش‌زمینۀ فکری، عمق تفکر و اندیشۀ والای حضرت امام(ره) پیش از انقلاب ۱۳۵۷ است.
متن این دست‌نوشته به شرح ذیل است:
بسم الله الرحمن الرحیم‏ (بخوانید و بکار ببندید)
‏‏قال الله تعالی: ‏‏قُلْ اِنَّما اَعِظُکُم بِواحِدَهٍ أنْ تَقُومُوا لله مَثنی وَ فُرادی.‏‎
‏‏خدای تعالی در این کلام شریف، از سرمنزل تاریک طبیعت تا منتهای سیر انسانیت را‏‎ ‎‏بیان کرده، و بهترین موعظه‌هایی است که خدای عالم از میانه تمام مواعظ انتخاب‏‎ ‎‏فرموده و این یک کلمه را پیشنهاد بشر فرموده. این کلمه تنها راه اصلاح دو جهان است.‏‎ ‎‏قیام برای خداست که ابراهیم خلیل الرحمن را به منزل خلّت رسانده و از جلوه‌های‏‎ ‎‏گوناگون عالم طبیعت رهانده.‏
‏                                                 خلیل آسا درِ علم الیقین زن                   ‏ ‏ ‏ ‏ندای «لااُحبّ الآفلین‏  ‏» زن‏
‏‏قیام لله است که موسی کلیم را با یک عصا به فرعونیان چیره کرد و تمام تخت و تاج‏‎ ‎‏آن‌ها را به باد فنا داد و نیز او را به میقات محبوب رساند و به مقام صَعْق‏ و صَحْو‏کشاند.‏‎ ‎‏قیام برای خداست که خاتم‌النبیین ـ صلی الله علیه و آله ـ را یک تنه بر تمام عادات و عقاید‏‎ ‎‏جاهلیت غلبه داد و بت‌ها را از خانه خدا برانداخت و به جای آن توحید و تقوا را گذاشت و‏‎ ‎‏نیز آن ذات مقدس را به مقام ‏‏قابَ قوسیْن أوأدنی‏‎‎‏ رساند.‏
‏‏‎خودخواهی و ترک قیام برای خدا ما را به این روزگار سیاه رسانده و همه جهانیان را‏‎ ‎‏بر ما چیره کرده و کشورهای اسلامی را زیر نفوذ دیگران درآورده. قیام برای منافع‏‎ ‎‏شخصی است که روح وحدت و برادری را در ملت اسلامی خفه کرده. قیام برای نفس‏‎ ‎‏است که بیش از ده میلیون جمعیت شیعه را به طوری از هم متفرق و جدا کرده که طعمه‏‎ ‎‏مشتی شهوت‌پرست پشت میزنشین شدند. قیام برای شخص است که یک نفر مازندرانی‏‎ ‎‏بیسواد‏ را بر یک گروه چندین میلیونی چیره می‌کند که حَرْث و نسل آن‌ها را دستخوش‏‎ ‎‎ ‎‏شهوات خود کند. قیام برای نفع شخصی است که الآن هم چند نفر کودک خیابان‌گرد را‏‎ ‎‏در تمام کشور بر اموال و نفوس و اعراض مسلمانان حکومت داده. قیام برای نفس اماره‏‎ ‎‏است که مدارس علم و دانش را تسلیم مشتی کودک ساده کرده و مراکز علم قرآن را مرکز‏‎ ‎‏فحشا کرده. قیام برای خود است که موقوفات مدارس و محافل دینی را به رایگان تسلیم‏‎ ‎‏مشتی هرزه‌گرد بیشرف کرده و نَفَس از هیچ‌کس در نمی‌آید. قیام برای نفس است که‏‎ ‎‏چادر عفت را از سر زن‌های عفیف مسلمان برداشت و الآن هم این امر خلاف دین و قانون‏‎ ‎‏در مملکت جاری است و کسی بر علیه آن سخنی نمی‌گوید. قیام برای نفع‌های شخصی‏‎ ‎‏است که روزنامه‌ها که کالای پخش فساد اخلاق است، امروز هم همان نقشه‌ها را که از‏‎ ‎‏مغز خشک رضاخان بیشرف تراوش کرده، تعقیب می‌کنند و در میان توده پخش‏‎ ‎‏می‌کنند. قیام برای خود است که مجال به بعضی از این وکلای قاچاق داده که در پارلمان‏‎ ‎‏بر علیه دین و روحانیت هر چه می‌خواهد بگوید و کسی نفس نکشد.‏
‏‏هان ای روحانیین اسلامی! ای علمای ربانی! ای دانشمندان دیندار! ای گویندگان‏‎ ‎‏آیین‌دوست! ای دینداران خداخواه! ای خداخواهان حق‌پرست! ای حق‌پرستان‏‎ ‎‏شرافتمند! ای شرافتمندان وطن‌خواه! ای وطن‌خواهان با ناموس! موعظت خدای جهان‏‎ ‎‏را بخوانید و یگانه راه اصلاحی را که پیشنهاد فرموده بپذیرید و ترک نفع‌های شخصی‏‎ ‎‏کرده تا به همه سعادت‌های دو جهان نایل شوید و با زندگانی شرافتمندانه دو عالم دست در‏‎ ‎‏‏‎‎‏آغوش شوید. ‏‏اِنّ لله فی ایّام دهرکم نفحاتٌ ألا فتعرّضوا لها‏‎‏؛ امروز روزی است که نسیم‏‎ ‎‏روحانی الهی وزیدن گرفته و برای قیام اصلاحی بهترین روز است، اگر مجال را از دست‏‎ ‎‏بدهید و قیام برای خدا نکنید و مراسم دینی را عودت ندهید، فرداست که مشتی هرزه‌گرد‏‎ ‎‏شهوت‌ران بر شما چیره شوند و تمام آیین و شرف شما را دستخوش اغراض باطله خود‏‎ ‎‏کنند. امروز شماها در پیشگاه خدای عالم چه عذری دارید؟ همه دیدید کتاب‌های یک نفر‏‎ ‎‏تبریزی بی سروپا‏‎‎‏ را که تمام آیین شماها را دستخوش ناسزا کرد و در مرکز تشیع به امام‏‎ ‎‏صادق و امام غایب ـ روحی له الفداء ـ آن همه جسارت‌ها کرد و هیچ کلمه از شماها صادر‏‎ ‎‏نشد. امروز چه عذری در محکمه خدا دارید؟ این چه ضعف و بیچارگی است که شماها‏‎ ‎‏را فرا گرفته؟ ای آقای محترم که این صفحات را جمع‌آوری نمودید و به نظر علمای بلاد‏‎ ‎‏و گویندگان رساندید! خوب است یک کتابی هم فراهم آورید که جمع تفرقه آنان را کند‏‎ ‎‏و همه آنان را در مقاصد اسلامی همراه کرده از همه امضا می‌گرفتید که اگر در یک گوشه‏‎ ‎‏مملکت به دین جسارتی می‌شد، همه یکدل و جهت از تمام کشور قیام می‌کردند. شماها که به حق مشروع خود قیام نکردید، خیره‌سران بی دین از جای برخاستند‏‎ ‎‏و در هر گوشه زمزمه بی دینی را آغاز کردند و به همین زودی بر شما تفرقه‌زده‌ها چنان‏‎ ‎‏چیره شوند که از زمان رضاخان روزگارتان سخت‌تر شود. ‏‏وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً اِلَی الله ِ وَ‏‎ ‎‏رَسولِهِ ثُمَّ یُدرِکْهُ الْمَوتُ فَقَد وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی الله ِ‏‏
‏‏۱۱ شهر جمادی الاولی ۱۳۶۳‏
‏‏سید روح‌الله خمینی

منبع: کتابخانه و موزه وزیری یزد

 

 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا