صفحه اصلی

حقوق حیوانات در اسلام; اسب

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: شخصیکه در راه رضای خداوند از اسبی نگهداری کند (ثواب) آذوقه و آب دادن به آن اسب (و تمیز کردنش) در میزان اعمال او قرار می گیرد.

هنگامیکه حضرت سیدالشهداء علیه السلام روز عاشورا در کربلا همراه اسب وفادار خود کنار نهر فرات رسید. آن حضرت- در حالیکه سر اسب را به طرف آب نهر پائین گرفته بود- خطاب به اسب فرمود: تو تشنه هستی و من نیز تشنه هستم.

به خدا سوگند تا تو از این آب ننوشی من نیز از آن نخواهم نوشید.

اما اسب با شنیدن سخن حضرت علیه السلام سر خود را از روی نهر بالا آورد و از خوردن آب خودداری نمود.

تأمین مخارج و نفقه اسب

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: خیر- تا روز قیامت- بر یال اسب گره خورده است.

و فردی که برای رضای خداوند نفقه و مخارج اسب را می دهد همانند شخصی خواهد بود که دست خود را برای دادن صدقه باز گذاشته است.

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر المؤمنین علیه السلام فرمود: – یا علی- نفقه دادن به اسبی که در راه رضای خداوند پرورش داده می شود و از آن نگهداری می گردد نفقه ای است که خداوند تعالی در این آیه از آن یاد کرده است:

الَّذِینَ ینْفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّیلِ وَالنَّهَارِ سِرّاً وَعَلَانِیهً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَلَا هُمْ یحْزَنُونَ [۱].

کسانیکه اموال خود را در شب و روز- آشکارا و پنهان- انفاق می کنند برای آنها در نزد خداوند اجر و پاداش می باشد[۲].

پیامبر صلی الله علیه و آله در غزوه سلاسل سی اسب را با امیر المؤمنین علیه السلام گسیل داد.

سپس فرمود: – یا علی- آیه: الَّذِینَ ینْفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّیلِ وَالنَّهَارِ سِرّاً وَعَلَانِیهً. در باره مخارج و نفقه اسب می باشد.

تربیت و پرورش و نگهداری از اسب برای رضایتمندی خداوند تعالی

درحدیث آمده است: صرف وقت برای تربیت نمودن اسب امری باطل و لغو بشمار نمی آید.

امام رضا علیه السلام فرمود: نجابت اسب نشانه ای از جوانمردی صاحبش می باشد[۳].

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: کسانیکه اسب خود را در راه کسب رضایتمندی خداوند مورد استفاده قرار می دهند فرشتگانی بر آنها درود می فرستند.

امیر المؤمنین علیه السلام فرمود: برای شخصی که از اسب خود در راه رضایتمندی خداوند بهره می گیرد در نامه اعمال او حسنات نوشته می شود[۴].

دست محبت کشیدن بر اسب

روزی پیامبر صلی الله علیه و آله در حالیکه انگشت دست خود را بر پیشانی اسبی می کشید فرمود: خیر و اجر و غنیمت- تا روز قیامت- بر پیشانی اسب نوشته شده است.

دعا کردن برای اسب

روزی پیامبر صلی الله علیه و آله پس از آنکه از اسب خود پیاده شد خطاب به آن فرمود:

خداوند برکت را در وجود تو قرار دهد.

در اینجا بمان تا پس از خواندن نماز به سوی تو بیایم.

سپس پیامبر صلی الله علیه و آله برای خواندن نماز به مسجد رفت و آن اسب از جای خود تکان نخورد.

پس از آنکه پیامبر صلی الله علیه و آله از مسجد برگشت دوباره خطاب به اسب فرمود: خداوند برکت را در وجود تو قرار دهد.

جعیل اشجعی گفت: در یکی از جنگها به همراه پیامبر صلی الله علیه و آله بودم. و بخاطر ضعفی که اسبم داشتم جزو آخرین نفرهای گروه بودم. در این هنگام پیامبر صلی الله علیه و آله- در حالیکه بر اسب خود سوار بودم- به من فرمود: ای صاحب اسب حرکت کن.

من به حضرت گفتم: – یا رسول اللَّه- اسب من بسیار ضعیف و ناتوان است.

سپس حضرت با چوب نازکی که در دست داشت با نرمی به اسب زد.

و فرمود: – خداوندا- برای او در این اسب برکت قرار بده.

پس از آنکه حضرت برای اسبم این چنین دعا کرد. اسب با سرعت به راه افتاد- بحدی که نمی توانستم جلوی شتاب آن را بگیرم-. و جزو پیشقراولان لشکر شدم.

و از برکت دعایی که حضرت در حق اسب من نمود توانستم از فروش کره های این اسب دوازده هزار درهم بدست بیاورم.

در یکی از جنگها پس از آنکه مردم به شدت تشنه شده بودند پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:

آیا در میان این جمع مردی یافت می شود که برای مردم آب پیدا کند؟

پس از سخن حضرت افرادی برای یافتن آب به اطراف رفتند و به جستجو پرداختند.

سپس مردی در حالیکه سوار اسب حنائی رنگ شده بود با مشکی پر از آب آمد.

حضرت فرمود: خداوند برکت را در این اسب حنائی رنگ قرار بدهد.

آنگاه مرد دیگری که او نیز بر اسب حنائی رنگ سوار بود با مشکی پر از آب آمد.

حضرت دوباره فرمود: خداوند برکت را در این اسب حنائی رنگ قرار بدهد.

سپس پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: اسب حنائی رنگ. بهترین اسبها است.

و اسب خاکستری رنگ. محکم و پایدار می باشد.

و اسب سیاه رنگ. پادشاه اسبها به شمار می آید.

خداوند لعنت کند شخصی را که کاکل اسبی را بکنَد.

آنها با دُم خود حشرات و جانوران موذی را از خود دور می سازند.

ابو هاشم جعفری که از اصحاب امام هادی علیه السلام بود و در بغداد زندگی می کرد به آن حضرت که در سامره سکونت داشت گفت: هنگامیکه من از نزد شما به بغداد می روم دلتنگ دیدارتان می گردم و شوق بسیاری برای زیارت مجدد شما پیدا می کنم.

از شما می خواهم که برایم دعا کنید و از خدا بخواهید که این امر را برایم آسان نماید.

و چون از جزر و مد آب می ترسم نمی توانم از بغداد با کشتی به سامره بیایم.

و بهمین جهت با چهارپای خود به دیدار شما می آیم.

و من جز این اسب- که ضعیف و نحیف می باشد- چهارپای دیگری ندارم.

از خداوند متعال بخواهید تا برای زیارت شما به من توانائی عنایت فرماید.

آنگاه امام هادی علیه السلام فرمود: – ای ابو هاشم- خداوند تو و اسبت را قوی سازد.

راوی گفت: پس از آنکه حضرت در حق ابوهاشم و اسبش چنین دعایی نمود. او نماز صبح را در بغداد می خواند. سپس سوار بر آن اسب می شد و نماز ظهر را در سامرّاء به جای می آورد. و هنوز روز به پایان نرسیده بود که با آن اسب به بغداد باز می گشت.

عبدالملک بن عمرو گفت: امام صادق علیه السلام به من فرمود: من در حق تو دعا می کنم.

و برای حیوان چهارپای تو نیزدعا می کنم.

سلام کردن به اسب

روزی مردی در حالیکه بر اسب خود سوار بود از کنار پیامبر صلی الله علیه و آله گذشت و بر حضرت سلام کرد.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: بر هر دوی شما سلام باد.

آن مرد به پیامبر صلی الله علیه و آله گفت: – یا رسول اللَّه- من تنها هستم؟!

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: من بر تو و بر اسب ات سلام کردم.

غذا دادن به اسب

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: شخصیکه در راه رضای خداوند از اسبی نگهداری می کند (ثواب) آذوقه و آب دادن به آن اسب (و تمیز کردنش) در میزان اعمال او قرار می گیرد.

امیر المؤمنین علیه السلام فرمود: شخصیکه اسبی را بخاطر رضایتمندی خداوند پرورش دهد و از آن نگهداری کند آذوقه و علفی را که به آن اسب می دهد و هر کاری را که مربوط به آن اسب می گردد انجام دهد برای او حسنه بشمار می آید.

و در روز قیامت در میزان اعمال او قرار داده می شود.

شخصی بنام تمیم داری که بر بیت المقدس حکومت می کرد با دستان خود. جو را تمیز می کرد و به اسب خود می داد.

به او گفتند: چرا برای انجام این کار شخص دیگری را نمی گماری؟

در جواب گفت: از پیامبر صلی الله علیه و آله شنیدم که فرمود: شخصی که جوی را تمیز کند و به اسب خود بدهد خداوند برای هر دانه ای- از آن جو- حسنه ای برای او می نویسد.

نبایدهای مربوط به رفتار با اسب

عقیم کردن اسب

پیامبر صلی الله علیه و آله از عقیم کردن اسب نهی نمود.

مردی از نجران با اسب خود به همراه پیامبر صلی الله علیه و آله در جنگی شرکت کرد.

پیامبر صلی الله علیه و آله به صدای شیهه آن اسب انس گرفته بود.

مدتی گذشت و پیامبر صلی الله علیه و آله صدای اسب را نشنید.

سپس پیامبر صلی الله علیه و آله به آن مرد فرمود: اسب تو چه شده است؟

گفت: چون اسب سر و صدای زیادی می کرد آن را اخته کردم.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: تو اسب خود را (در حقیقت) تکه تکه کرده ای.

زیرا خیر و خوبی تا روز قیامت بر پیشانی اسب گره خورده است.

و صاحب اسب بر رسیدگی به آن یاری می گردد.

و یال اسب مایه وقار آن می باشد.

و زیبایی اسب در پیشانی آن می باشد.

و اسب بوسیله دُم خود حشرات را از خود دور می سازد.

کندن موی اسب

پیامبر صلی الله علیه و آله از کندن موی اسب نهی نمود.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: موی پیشانی و موی یال و موی دُم اسب را نکنید.

زیرا خیر در پیشانی اسب وجود دارد.

و یال آن باعث گرمیش می گردد. و بوسیله دُمش حشرات را از خود دور می سازد.

پیامبر صلی الله علیه و آله در باره اسب فرمود: حنایی رنگ آنها بهترینشان می باشد.

و خاکستری رنگ آنها با استقامت ترین آنها می باشد.

و سیاه رنگ آنها بمنزله پادشاه آنها می باشد.

و آنها با دُم خود حشرات و جانوران (موذی) را از خود دور می سازند.

خداوند لعنت کند شخصی را که کاکل آنها را می کند.

پی نوشت:

[۱]  البقره: ۲۷۴٫

[۲]  قال رسول اللَّه صلى الله علیه و آله لأمیر المؤمنین علیه السلام:- یا علیّ- النفقه على الخیل المرتبطه فی سبیل اللَّه هی النفقه الّتی قال اللَّه تعالى: الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّیلِ وَالنَّهَارِ سِرّاً وَعَلَانِیَهً( دعائم الإسلام ج ۱ ص ۳۴۴).

[۳] ( قال الإمام الرضا علیه السلام): ثلاثه من المروءه: فراهه الدابّه( ۴). و حسن وجه المملوک.

و الفرس( ۵) السری( ۶)( البحار ج ۶۱ ص ۲۱۵ و الکافی ج ۶ ص ۴۷۹ و الوسائل ج ۱۱ ص ۴۷۲).

[۴] قال أمیر المؤمنین علیه السلام: من ارتبط فرساً فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ کان علفه و أثره و کلّ ما یطأ علیه- و ما یکون منه- حسنات فی میزانه یوم القیامه( دعائم الإسلام ج ۱ ص ۳۴۴).

 

منبع : پایگاه اطلاع رسانی جوزه

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا