سلامت

برنامه پیشگیری و کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید

کمبود ید و اختلالات ناشی از آن که از مشکلات تغذیه‌ای شایع در کشور بوده است، با افزودن ید به نمک‌های خوراکی به میزان قابل ملاحظه‌ایی کاهش یافته‌است.

در یک سده گذشته، اقدامات زیادی برای یدینه کردن غذاهای مختلف از قبیل نان، شیر و آب صورت گرفته، ولی به نظر می‌رسد نمک به دلیل ارزانی و در دسترس بودن، مزیت بیشتری بر سایر مواد غذایی داشته باشد. پیشنهاد یددار کردن نمک طعام برای نخستین بار در سال ۱۹۲۰ در ایالات‌متحده آمریکا مطرح شد، ولی گسترش جهانی آن تا سال ۱۹۹۰ به تعویق افتاد. در آن سال، مجمع جهانی بهداشت، یددار کردن نمک برای انسان و دام را به‌عنوان یک استراتژی اصلی برای حذف کمبود ید مطرح نمود .

کمبود ید و اختلالات ناشی از آن که از مشکلات تغذیه‌ای شایع در کشور بوده است، با افزودن ید به نمک‌های خوراکی به میزان قابل ملاحظه‌ایی کاهش یافته‌است. به طوری که شیوع گواتر از ۶۸ درصد در سال ۱۳۶۸ به ۷/۵ درصد در سال ۱۳۸۶ کاهش یافت و کشور ایران از سوی سازمان جهانی بهداشت به عنوان  تنها کشور عاری از کمبود ید در منطقه مدیترانه شرقی معرفی شد. آخرین بررسی ملی انجام شده در سال ۱۳۹۳ حاکی از آن است که میانه یدادرار دانش آموزان ۱۰-۸ ساله که معرف کفایت دریافت ید در جمعیت منطقه می‌باشد در حد مطلوب قراردارد و بیش از ۹۸ درصد مردم کشور از نمک یددار استفاده می‌کنند. پوشش مصرف نمک یددار در جهان ۷۵ درصد و در کشورهای کمتر توسعه یافته ۵۰ درصد است .

هدف کلی

پیشگیری و کنترل هرگونه عوارض ناشی از کمبود ید

اهداف ویژه

هدف های ۱ تا ۵ مربوط به ابتدای طراحی و اجرای برنامه است.

  1. شناخت توزیع جغرافیایی گواتر بومی برحسب استان
  2. کاهش میزان شیوع گواتر به کمتر از ۱۰% در سنین ۱۸ـ ۶ سال تا پایان سال ۱۳۷۹
  3. رسانیدن حداقل ۱۵۰ میکروگرم ید در روز به هر نفر تا سال ۱۳۷۵
  4. فراهم آوردن امکان دسترسی به نمک یددار برای همه افراد جامعه تا سال ۱۳۷۵
  5. رسانیدن روغن یددار تزریقی یا خوراکی به مناطق هایپر آندمیک تا پایان سال ۱۳۷۱
  6. حفظ و ارتقاء پوشش مصرف نمک یددار، به‌نحوی‌که بیش از ۹۰% خانوارهای شهری و روستایی کشور از نمک یددار تصفیه‌شده استفاده نمایند.
  7. حفظ میانه ید ادرار دانش آموزان ۱۰ـ۸ ساله کشور در طیف ۲۰ـ ۱۰ میکروگرم در دسی لیتر، به‌نحوی‌که بیش از ۵۰% نمونه‌های ید ادرار بالاتر از ۱۰ میکروگرم در دسی لیتر باشد.
  8. افزایش آگاهی و عملکرد کارکنان بین بخشی و درون بخشی در زمینه اختلالات ناشی از کمبود ید و مصرف نمک یددار تصفیه‌شده
  1. افزایش آگاهی و عملکرد خانوارها در زمینه اختلالات ناشی از کمبود ید و مصرف نمک یددار تصفیه‌شده

گروه هدف (جمعیت تحت پوشش)

همه افراد جامعه

استراتژی‌ها

استراتژی‌های ویژه تغذیه­ای

  1. تهیه و توزیع روغن یده به صورت خوراکی یا تزریقی در مناطق هیپراندمیک گواتر (تا پیش از یددار کردن نمک از این استراتژی استفاده می شد)
  2. تهیه و توزیع نمک یددار

استراتژی‌های حساس به تغذیه

  1. آموزش کارکنان بهداشتی ، مسئولین آزمایشگاهها ، تولید کنندگان نمک
  2. آموزش مادران در زمینه مصرف نمک یددار
  3.  آموزش همگانی بویژه آموزش دانش آموزان
  4. آموزش مسئولین فنی کارخانجات تولید کننده نمک

 

با تشکر از مرکز بهداشت شهرستان اشکذر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا